Nieżyty nosa u najmłodszych dzieci (poniżej 5. r.ż.) sprawiają wiele kłopotów pacjentom, ich rodzicom, lekarzom rodzinnym i pediatrom. Najczęściej w praktyce lekarskiej spotykamy się z ostrymi nieżytami nosa i zatok o etiologii wirusowej. Rozpoznanie w większości przypadków nie budzi wątpliwości, choroba trwa 7–14 dni i mija w wyniku leczenia objawowego...

Pyłkowica to reakcja organizmu na pyłki roślin objawiająca się zazwyczaj nieżytem nosa i zapaleniem spojówek; rzadko w przebiegu pyłkowicy występują objawy skórne i ogólnoustrojowe. Pyłkowica to niezmiernie częste schorzenie, dotyczące około 25% populacji polskiej, a w niektórych grupach wiekowych przekracza nawet 50%. I choć często bagatelizowana, jako choroba niezagrażająca życiu, to wiąże się ze znacznym obniżeniem jakości życia oraz spadkiem produktywności chorych nawet o 10% w okresie sezonu pylenia.

Należy jednak pamiętać, że - według ostatnich zaleceń Światowej Organizacji Alergii (World Allergy Ogranization, WAO) z 2003 roku (2) - określenie „alergia pokarmowa”, powinno być stosowane jedynie do scharakteryzowania objawów wywołanych reakcjami IgE-zależnymi. Niepożądane reakcje na pokarmy mogą mieć inne mechanizmy: immunologiczne lub nieimmunologiczne. Reakcje nieimmunologiczne to reakcje toksyczne, pseudoalergie, których przyczyną są związki chemiczne czynne biologicznie lub farmakologiczne, takie jak: histamina, serotonina, tyramina i glutaminian sodu.

Artykuł ten jest adresowany przede wszystkim do lekarzy rodzinnych. Rosnąca w społeczeństwie świadomość ryzyka groźnych dla życia reakcji po użądleniach owadów wymaga, aby lekarze POZ poszerzyli swoją wiedzę na ten temat.

Zgodnie z zaleceniami Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej reakcje niepożądane po spożyciu pokarmu klasyfikuje się na podstawie ich patogenezy. Reakcje toksyczne pojawiają się zwykle po spożyciu substancji chemicznych (np. detergenty, środki owadobójcze) lub substancji naturalnych (np. toksyny bakteryjne, trucizny naturalne), które mogą być dodane lub wytworzone w pokarmie. Reakcje te zależą od dawki, a nie od indywidualnej wrażliwości pacjenta, w związku z tym są przewidywalne. Reakcje nietoksyczne zwykle nie zależą od ilości spożytego pokarmu, a jedynie od indywidualnej wrażliwości i można je podzielić na: alergie pokarmowe, zależne od reakcji immunologicznych (IgE- zależnych lub IgE- niezależnych) i nietolerancje pokarmowe, niezależne od reakcji immunologicznych.

Kaszel jest odruchem obronnym dróg oddechowych, który zapobiega aspiracji niebezpiecznych dla dróg oddechowych substancji i ciał obcych. Odruch kaszlowy wiąże się z szybkim wyrzuceniem powietrza z dróg oddechowych, co umożliwia ich oczyszczenie z płynów, śluzu oraz ciał obcych. Odruch kaszlowy jest pożądany w przypadku aspiracji ciał obcych czy też pokarmu do dróg oddechowych, a także w schorzeniach przebiegających z zaburzeniami ruchomości rzęsek nabłonka dróg oddechowych.

Dzięki ogromnemu postępowi farmakoterapii dysponujemy tysiącami leków przepisywanych przez lekarzy i kupowanych bez recepty. Powszechność reklamy, zwłaszcza telewizyjnej, powoduje ogromny wzrost zużycia leków.

Astma aspirynowa (aspirin-induced asthma, AIA) to szczególny typ astmy, w którym stwierdza się nadwrażliwość na aspirynę oraz inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Częstość AIA wynosi od 4,3% do 11%.

Do reakcji ubocznych lub niepożądanych po lekach zaliczamy wszelkie niepożądane i nieoczekiwane efekty pojawiające się po podaniu leku w celu terapeutycznym, diagnostycznym lub profilaktycznym. Metaanaliza dostępnych danych z 39 badań przeprowadzonych w USA w latach 1966-1996 wykazała, że częstość poważnych reakcji niepożądanych po lekach u pacjentów hospitalizowanych wynosi 6,7% i wzrasta do 15,1%, jeśli weźmiemy pod uwagę również reakcje nie stanowiące bezpośredniego zagrożenia dla życia chorego.

Reakcje alergiczne na leki to nieprzewidywalne, niepożądane reakcje polekowe występujące u predysponowanych osób, w których patogenezie zaangażowany jest układ immunologiczny (immunologicznie mediowane reakcje nadwrażliwości na lek). Są one wywoływane przez antybiotyki, sulfonamidy, leki zwiotczające mięśnie, leki przeciwdrgawkowe, enzymy, hormony, szczepionki.